2001.05 Szkoła konstruktorów, Elektronika, Szkoła konstruktorów, Szkola konstruktorow

2001.05 Szkoła konstruktorów

2001.05 Szkoła konstruktorów, Elektronika, Szkoła konstruktorów, Szkola konstruktorow

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
K o n s t r u k t o r ó w
Rozwiązanie zadania powinno zawierać schemat elektryczny
i zwięzły opis działania. Model i schematy montażowe nie są wy−
magane, ale przysłanie działającego modelu lub jego fotografii
zwiększa szansę na nagrodę.
Ponieważ rozwiązania nadsyłają Czytelnicy o różnym stopniu
zaawansowania, mile widziane jest podanie swego wieku.
Ewentualne listy do redakcji czy spostrzeżenia do erraty powinny
być umieszczone na oddzielnych kartkach, również opatrzonych
nazwiskiem i pełnym adresem. Prace należy nadsyłać w terminie
45 dni od ukazania się numeru EdW (w przypadku prenumeratorów
– od otrzymania pisma pocztą).
Zadanie nr 63
gulacją elektroniczną. Czy trzeba będzie coś
zmieniać w układzie radioodtwarzacza samo−
chodowego? Jak? Czy nie będzie to związane
z ryzykiem uszkodzenia skomplikowanego
i kosztownego radioodtwarzacza?
Jeśli zdecydujecie się na ingerencję w od−
twarzacz, to w którym miejscu toru sygnało−
wego wstawicie dodatkowy regulator? Czy
najlepszym miejscem będą łatwe do znale−
zienia obwody wejściowe wzmacniacza mo−
cy, obecnego w każdym radioodtwarzaczu?
Amoże wystarczy regulacja skokowa (np.
czterostopniowa, na dwóch przekaźnikach
i rezystorach) między radioodtwarzaczem
a głośnikami?
Druga sprawa to czujnik, który ma decydo−
wać ogłośności radia. Czy należy wykorzystać
sygnał z cewki zapłonowej, gdzie impulsy są
proporcjonalne do prędkości obrotowej? Czy
raczej umieścić mikrofon w komorze silnika?
Amoże znajdziecie jeszcze inny pomysł?
Wkażdym przypadku potrzebne są obwo−
dy opóźniające, zapobiegające szybkim iczę−
stym zmianom głośności, na przykład przy
chwilowym zdjęciu nogi z gazu.
Naprawdę podoba mi się pomysł tego za−
dania. Uważam, że taki układ regulacji gło−
śności cieszyłby się zainteresowaniem wielu
użytkowników czterech kółek, nie tylko po−
siadaczy maluchów. Byłoby bardzo dobrze,
gdyby ktoś przeprowadził próby i sprawdził,
czy kilkustopniowa regulacja skokowa na
wyjściu wzmacniacza zda egzamin, czy ko−
niecznie trzeba stosować regulację płynną.
Oczywiście sprawdzone rozwiązania
praktyczne trafią do działu E−2000 lub do Fo−
rum Czytelników.
Zachęcam do udziału w tym zadaniu
i przypominam, że ze względu na jego specy−
fikę, dużą szansę na nagrody mają także au−
torzy, którzy zaprezentują częściowe, teore−
tyczne rozwiązania.
Czekam też na propozycje kolejnych za−
dań. Przypominam, że pomysłodawcy otrzy−
mują nagrody rzeczowe.
Rafał Baranowski
z Gliwic napisał:
Chyba
każdy, kto jeździł samochodem starszego typu
(np. maluchem) i słuchał w nim radia, miał
problem z ustawieniem głośności. Podczas
postoju, gdy silnik ma małe obroty, radio gra
zbyt głośno, natomiast w czasie jazdy − zbyt
cicho. Kiedy auto przyspiesza, znacznie
zwiększa się hałas, jaki wywołuje silnik. Za−
danie polega na skonstruowaniu układu,
którego zadaniem będzie zwiększać głośność
proporcjonalnie do poziomu hałasu w komo−
rze silnika albo do liczby obrotów.
Oto oficjalny temat zadania:
Zaprojektować system dostosowu−
jący głośność radia samochodowego
do prędkości jazdy.
Tym razem temat nie jest łatwy. Liczę na
dobre pomysły, nie spodziewam się natomiast
dużej liczby modeli. Czekam także na propo−
zycje częściowe, niekoniecznie na komple−
ksowe rozwiązania. Przemyślcie, proszę, po−
stawiony problem i zastanówcie się, z której
strony go "ugryźć". Dawniej sprawa była pro−
sta, bo każde radio miało potencjometr imoż−
na było wstawić układ regulacji głośności
w jego pobliżu. Dziś mamy do czynienia zre−
Rozwiązanie zadania nr 59
Temat zadania 59 brzmiał:
Zaprojektować
układ, który pełniłby funkcję uniwersalnej
kostki do gier losowych.
Zgodnie z oczekiwaniami temat wzbudził
duże zainteresowanie. Otrzymałem wiele roz−
wiązań, w tym aż 14 modeli oraz kilka donie−
sień o praktycznych próbach. Wszyscy uczest−
nicy wymienieni z nazwiska mogą być zado−
woleni ze swych pomysłów. Niestety, przy tak
dużej liczbie prac nie sposób szczegółowo
omówić wszystkich propozycji, skomentować
Elektronika dla Wszystkich
29
S z k o ł a
Szkoła Konstruktorów
P−3000. Zachęcam do odwiedzenia strony in−
ternetowej, gdzie można znaleźć niemal wszy−
stkie oryginalne schematy oraz programy i li−
stingi programów wpostaci
Nazwisko.gif
. Tym
razem sporo prac oparliście na mikroproceso−
rach. Przeanalizowanie listingów zamieszczo−
nych na stronie internetowej niewątpliwie
wzbogaci Waszą wiedzę i pozwoli porównać
poszczególne sposoby realizacji kostki.
Na początku warto też wspomnieć ogólnie
o sposobach generowania liczb losowych. Jak
wiadomo, wcale nie jest to takie proste w sy−
stemach komputerowych. W programach
komputerowych stosuje się różne skompliko−
wane sposoby, żeby uzyskać nieskorelowane
duże liczby losowe. W naszym przypadku
problem nie jest tak ostry. Owszem, należy
wykluczyć źródła istotnych błędów, ale nie
trzeba wgłębiać się w wyższą matematykę.
Wystarczającym sposobem jest zastosowanie
generatora o znacznej częstotliwości, co naj−
mniej kilkunastu czy kilkudziesięciu kiloher−
ców oraz najzwyczajniejszego przycisku naci−
skanego ręką. Impulsy zlicza licznik o stosun−
kowo małej pojemności. Ideę ilustruje
rysu−
nek 1
. Nie sposób zapewnić jednakowego
czasu naciskania przycisku w kolejnych
próbach zdokładnością do kilkudziesięciu mi−
krosekund. Wrezultacie każde naciśnięcie bę−
dzie mieć inny czas trwania, w którym nastąpi
zliczenie innej liczby impulsów. Uzyskana na
wyświetlaczu liczba będzie miała losową war−
tość. Trzeba jednak mieć świadomość, że czę−
stotliwość generatora powinna być jak naj−
większa. W przypadku elektronicznego odpo−
wiednika kostki sześciennej licznik powinien
mieć sześć stanów, przy "kostce" 100−ściennej
− sto stanów. Przy długim cyklu zliczania ima−
łej częstotliwości generatora wmiarę jednako−
we naciśnięcia przycisku dadzą wyniki zbliżo−
ne do siebie, co w niektórych grach byłoby
okazją do oszukiwania. Aby wykluczyć taką
możliwość, należy pracować przy jak naj−
większej częstotliwości generatora.
Druga to układy z wyświetlaczami i licz−
nikami zliczającymi w dół.
Trzecia to układy z wyświetlaczami i licz−
nikami BCD, liczącymi w górę.
Czwarta to układy licznikowe zawierające
kostki 4017.
Pojawiły się dwie prace z opisem rozwią−
zania problemu za pomocą programu na
komputer PC oraz propozycja wykorzystania
liniowych wskaźników LM3914.
A oto przegląd ciekawszych rozwiązań.
Tym razem nie dzielę prac na teoretyczne
i praktyczne, tylko omówię wspomniane
właśnie grupy.
Od razu wspomnę też o wyświetlaczach.
Układy z kostkami 4017 mają wyświetlacze
z pojedynczych diod. Pozostałe mają wy−
świetlacze 7−segmentowe: dwu− i trzycyfro−
we. Kilku Kolegów uznało, że wystarczy
dwucyfrowy licznik BCD i dwucyfrowy wy−
świetlacz, a liczbę 100 (dla kostki 100−ścien−
nej) będzie reprezentować 00. Kilku Kole−
gów tak właśnie zrealizowało swoje układy,
za co należy się im pochwała i dodatkowe
punkty. Inni wykorzystali trzy wyświetlacze
i trzy liczniki BCD. Większość takich ukła−
dów można w prosty sposób odchudzić.
Przecież aby zliczyć do stu, nie trzeba stoso−
wać licznika trzydekadowego. Do dwóch
liczników BCD, które przecież dają 100 róż−
nych stanów, można dodać prościutki deko−
der zaświecający jedynkę na trzecim wy−
świetlaczu przy stanie licznika 00. Tylko
dwóch uczestników zaproponowało wyko−
rzystanie dwóch liczników i trzech wyświe−
tlaczy, przy czym jeden z nich nie poradził
sobie z eliminacją zera przy długościach cy−
klu poniżej 100.
Kilku początkujących nie do końca zrozu−
miało, na czym polega problem zera. Chcą
wygaszać zero zawsze, także przy wyloso−
waniu zera na prawym wyświetlaczu, czyli
przy liczbach 10, 20, 30, itd. Nie o to prze−
cież chodziło.
Jeszcze inni zrozumieli wzmiankę o wyga−
szaniu zer, iż chodzi o wygaszenie zbędnych
zer na wyświetlaczach LED w celu zmniejsze−
nia poboru prądu. Niektórzy zastosowali wtym
celu rozbudowane układy. Inni wykorzystali
dekodery BCD−7−segm. mające wejścia RBI
i wyjścia RBO, które właśnie temu celowi słu−
żą. Idea oszczędzania prądu jest dobra, ale tym
razem nie o takie wygaszanie zer chodziło.
Problemu zera nie można jednak pominąć
milczeniem. Podczas rzutów prawdziwą ko−
stką nie ma możliwości wylosowania zera.
Przy zastosowaniu cyfrowych wyświetlaczy
iniektórych liczników taka możliwość istnie−
je. Zdecydowana większość uczestników jest
zdania, że nie można dopuścić do wylosowa−
nia zera. Kilku nie zwróciło w ogóle uwagi
na ten problem, a tylko jeden stwierdził, że
zero nie przeszkadza i po jego wylosowaniu
trzeba losować jeszcze raz. Oczywiście,
można i tak podejść do problemu, jednak za−
danie naszej Szkoły Konstruktorów polegało
na wykonaniu układu będącego elektronicz−
nym odpowiednikiem kostki do gry, więc ze−
rowego wskazania należało się pozbyć.
Wszyscy, którzy o tym pomyśleli, mogą
sobie postawić duży plus.
Zliczanie w dół
Wykorzystanie programowanego licznika li−
czącego w dół jest jednym z prostszych spo−
sobów likwidacji problemu zera. Wynik jest
oczywiście prezentowany w postaci cyfrowej
na wyświetlaczach siedmiosegmentowych.
Idea jest bardzo prosta: licznik liczy w dół.
Gdy dochodzi do zera, momentalnie ładowana
jest doń maksymalna liczba oczek (jedna
z liczb: 6, 8, 10, 20, 30, 50, 100). W ten spo−
sób zero nie jest wyświetlane, bo jego poja−
wienie się powoduje załadowanie licznika
w czasie kilkunastu czy kilkudziesięciu nano−
sekund. Nie potrzeba do tego żadnych specjal−
nych układów dekodujących, ponieważ tego
typu liczniki, np. 4029, mają dodatkowe wyj−
ście, zmieniające swój stan w chwili osiągnię−
cia zera (tzw. wyjście pożyczki) oraz wejście
ładujące, zwykle oznaczone PE. Koncepcję tę
ilustruje w uproszczeniu
rysunek 2
. W zależ−
ności od zastosowanych kostek, być może
trzeba tylko dopasować poziom aktywny wyj−
ścia pożyczki do poziomu aktywnego wejścia
wpisującego, ale to drobiazg. W prosty spo−
sób można łączyć kilka liczników, uzyskując
wskazanie kilkucyfrowe. Warto zauważyć, że
na wejścia programujące licznika(−ów) cały
czas podawana jest ta sama liczba (maksymal−
na liczba oczek w kodzie BCD).
Rys. 2
Rys. 1
Tak mniej więcej zaplanował swój układ
Przemysław Młodecki
z Krosna
(Mlodec−
ki.gif)
. Idea jest właściwa, Przemek sporo
pracy włożył w dopracowanie szczegółów,
jednak układ należałoby trochę uprościć.
Trzycyfrowy licznik z sześcioma kostka−
mi '192 i kilkoma innymi (razem 15 szt.)
proponuje
Sławomir Orkisz
z Kuślina
Grupy rozwiązań
Nadesłane rozwiązania można podzielić na
cztery główne grupy.
Pierwsza to układy zbudowane w oparciu
o mikroprocesory.
30
Elektronika dla Wszystkich
wszystkich zalet, wad i usterek. W artykule
omawiam główne grupy rozwiązań i prezentu−
ję najlepsze propozycje. Trzy projekty trafią do
Pracowni Konstrukcyjnej AVT i po sprawdze−
niu zostaną przedstawione wdziale E−2000 lub
µ
Szkoła Konstruktorów
(Orkisz1.gif)
. Również ten układ, skądinąd
poprawny, należałoby znacznie odchudzić.
Dużo prostszy sposób (pięć układów sca−
lonych −
Rus.gif
) proponuje młody
Filip Rus
z Zawiercia. Zamiast brać sygnał z wyjść do−
datkowych liczników, Filip chce do progra−
mowania maksymalnej liczby oczek zastoso−
wać przełącznik obrotowy i sieć diodowo−re−
zystorową. Słusznie! Za mieszczący się na
jednej stronie schemat i króciutki opis otrzy−
muje aż trzy punkty. Trzy punkty otrzymuje
także 14−letni
Mariusz Chilmon
z Augusto−
wa. Do programowania wykorzystał prze−
łączniki typu DIP−switch. Układ można je−
szcze uprościć, choć został już uproszczony.
Oto fragment listu:
Na początku wychodziły
mi prawdziwe "machiny" zawierające po kil−
kanaście scalaków i olbrzymią sieć diod.
W końcu, po zmianie koncepcji, otrzymałem
układ losujący liczby z zakresu od 1 do 999.
Stosunkowo prosty układ tego typu pro−
ponuje
Rafał Kędzierski
z Torunia. Warto
sprawdzić (
Kedzierski.gif
), jak chce on wpi−
sywać dane do liczników '192. Przy bliższej
analizie tematu warto sprawdzić, jakie są róż−
nice między kostkami '192 oraz 4029, jeśli
chodzi o sygnały na wyjściu pożyczki oraz
wejściu programującym.
Rysunek 3
pokazuje propozycję
Ryszar−
da Milewicza
z Wrocławia. Zastosował on
jeszcze inny sposób programowania z uży−
ciem licznika 4017 i sieci diodowo−rezysto−
rowej. Przycisk S2 umożliwia sprawdzenie,
jaka jest maksymalna liczba oczek.
Proponuję, by wszyscy zainteresowani
omawianą koncepcją sprawdzili, w katalo−
gach i drogą eksperymentu, czy potrzebne
jest sumowanie sygnałów z wyjść poszcze−
gólnych liczników, czy też wystarczy sygnał
z ostatniego licznika. Warto też zastanowić
się, czy naprawdę potrzeba aż trzech liczni−
ków, czy wystarczą dwa?
Fotografia 1
pokazuje zgrabny model
Michała Pasiecznika
z Zawiszowa, który
drugi raz bierze udział w Szkole. Michał za−
stosował niecodzienny sposób ustawiania
i sprawdzania zakresu. Ustawia mianowicie
dwa główne liczniki (4029), których zawar−
tość jest cały czas obrazowana na wyświetla−
czu LCD, a potem wpisuje zawartość liczni−
ków na stałe do bufora składającego się
z czterech przerzutników D (4076). Pozosta−
je tam ona niezmieniona przez cały czas lo−
sowania. Pomysł ilustruje w uproszczeniu
rysunek 4
. Nie pokazuję kompletnego sche−
matu, bo układ zawiera 10 układów scalo−
nych. Schemat warto pobrać ze strony inter−
netowej EdW (
Pasiecznik
.gif) i starannie
przeanalizować. Mało brakowało, a układ
trafiłby do publikacji w dziale E−2000, jed−
nak jest trochę za bardzo rozbudowany. Nie−
mniej za swe pomysły i wyjątkowo staranne
wykonanie modelu Michał otrzymuje aż 7
punktów i nagrodę.
Fot. 1 Układ Michała Pasiecznika
Rys. 3
Rys. 4
Zliczanie w górę
Znaczna część uczestników wybrała spo−
sób na pozór prostszy, a w rzeczywistości
wymagający znacznej rozbudowy układu.
Zastosowali liczniki zliczające w górę do
nastawionej, maksymalnej liczby oczek.
Licznik współpracuje z układem dekodu−
jącym maksymalną liczbę oczek. Gdy jego
zawartość wzrośnie do tej liczby, licznik
zostaje wyzerowany. Podstawową koncep−
cję ilustruje uproszczony
rysunek 5a
. De−
koderem maksymalnej liczby oczek jest
zwykła bramka AND, zazwyczaj realizo−
wana za pomocą diod i rezystorów, na
przykład według
rysunku 5b
, gdzie poka−
zano dekoder liczby 6.
Podobną ideę wykorzystał
Mirosław
Gołaszewski
z Warszawy. Prosty układ do
losowania liczb z zakresu 1...9 z kostkami
4518, 4543, 4017 przedstawił
Michał
Koziak
z Sosnowca. Dwucyfrowy układ
z dekoderami 74LS47, wyświetlaczami
LED i kostkami 4510 liczącymi w odwrot−
nych kierunkach proponuje
Aleksander
Drab
ze Zdziechowic.
Marcin Malich
Elektronika dla Wszystkich
31
Szkoła Konstruktorów
z Wodzisławia Śląskiego podał schemat
układu z dziesięcioma kostkami i trzema wy−
świetlaczami LED (
Malich.gif
), wykorzystu−
jący interesujący, choć zbyt rozbudowany
układ wyboru maksymalnej liczby oczek.
Ci, a także inni uczestnicy nie zwrócili
uwagi, że przy takim prostym rozwiązaniu
z licznikiem liczącym w górę możliwe jest
wylosowanie zera. Odwrotnie niż przy licze−
niu w tył, tutaj po osiągnięciu liczby maksy−
malnej układ dekodujący zeruje liczniki. Je−
śli przykładowo cykl ma mieć sześć stanów,
to wyświetlacz cyfrowy nigdy nie wyświetli
szóstki. W układzie z diodowym dekoderem
(diodową bramką AND) według rysunku
5b kolejne stany będą takie: 0, 1, 2, 3, 4, 5.
Gdy w liczniku pojawi się liczba 6 (dwójko−
wo 0110), w ciągu ułamka sekundy licznik
zostanie wyzerowany i znów pojawią się
liczby 0, 1, 2...
Aby wyświetlić szóstkę, należałoby deko−
der ustawić, by wykrywał liczbę 7 − pokazu−
je to rysunek 5c. Wtedy jednak podczas loso−
wania na wyświetla−
czu pojawi się jedna
z siedmiu liczb: 0, 1,
2, 3, 4, 5, 6, przy
czym oczywiście zero
jest niepożądane.
Bartek Stróżyński
z Kęt zwrócił uwagę
na problem zera, ale
go nie usunął. Zapro−
ponował natomiast za−
świecanie jedynki (set−
ki) przy stanie licznika
równym 00. Sposób
znakomity, ale przy
wcześniej omawianej
koncepcji z licznikiem
liczącym w dół.
Fotografia 2
przed−
stawia model wykona−
ny przez
Łukasza
Cygę
z Chełmka
(
Cyga.gif
).
Fakt, że wspo−
mniane właśnie ukła−
dy wyświetlają zero,
nie znaczy, że przy li−
czeniu w górę nie
można zlikwidować
tego problemu. Moż−
na go usunąć nieco
okrężną drogą i tak
zrobili Koledzy
Ja−
rosław Chudoba
z Gorzowa Wlkp.
oraz
Marcin Wiąza−
nia
z Gacek. Wyko−
rzystali oni liczniki
4029 liczące w górę.
Po osiągnięciu ma−
ksymalnego stanu
określonego przez
dekoder liczniki nie są zerowane, tylko wpi−
sywana jest do nich liczba jeden. Oczywiście
stosując liczniki programowalne 4029 ukła−
dy można było znacznie uprościć, stosując
zliczanie w dół. Model Jarka można obejrzeć
na
fotografii 3
, a schemat jest na stronie
internetowej (
Chudoba.gif
).
Fotografia 4
Fot. 3 Model Jarosława Chudoby
Fot. 4 Model 1 Marcina Wiązani
Fot. 2 Kostka Łukasz Cygi
Rys. 5
Rys. 6
32
Elektronika dla Wszystkich
Szkoła Konstruktorów
pokazuje ładnie wykonany model Marcina
Wiązani z Gacek. Schemat tego układu po−
kazany jest na
rysunku 6
. Warto zwrócić
uwagę na dekodery 4511, pozwalające
w prosty sposób zrealizować wygaszanie
niepotrzebnych zer z lewej strony wyniku.
Można się także zastanowić, czy przerzutni−
ków kostki U5, realizujących wyświetlanie
jedynki (sto) nie można zastąpić jakimś
znacznie prostszym układem.
Marcin przysłał jeszcze jeden układ, elek−
troniczny odpowiednik klasycznej sześcien−
nej kostki do gry. Można go zobaczyć na
fotografii 5
. Ze względu na specyficzne, nie−
typowe rozwiązania układowe, podczas te−
stów nie można było w żaden sposób wylo−
sować jedynki, a jedynie cyfry z zakresu
2...6. Wykrycie usterek w tym układzie bę−
dzie tematem konkursu, który pojawi się
w jednym z najbliższych numerów EdW.
wany schemat proponuje
Arkadiusz Zieliń−
ski
z Częstochowy (
Zielinski.gif
). Arek przy−
słał też program napisany w QBASIC−u,
który też można ściągnąć ze strony interneto−
wej EdW (QBASIC.zip)
Prościutki model kostki sześciennej, po−
kazany na
fotografii 6
, przysłał młodziutki
Wojciech Macek
z Nowego Sącza.
Foto−
grafia 7
pokazuje model
Dariusza Knulla
z Zabrza. Pomysł wykorzystania puszki in−
stalacyjnej jako obudowy jest interesujący,
jednak układ nie spełnia warunków zadania,
schemat zawiera błędy i najprawdopodobniej
trafi do drugiej klasy Szkoły Co tu nie gra?
Fotografia 8
i
rysunek 7
prezentują pro−
jekt 15−letniego
Przemysława Korpasa
ze
Skierniewic. Model jest wykonany bardzo
ładnie i niewiele brakowało, a trafiłby do pu−
blikacji w dziale E−2000. Zauważcie, w jaki
sposób Przemek poradził sobie z problemem
zera. Młody Autor nie doszlifował jednak
układu. Warto się zastanowić, czym różni się
sterowanie drugiego licznika z wyjścia Q9
pierwszego od sterowania ze specjalnego
wyjścia Cout (nóżka 12)... Czy obwodu skra−
cania cyklu nie można uprościć?
Fotografia 9
pokazuje model
Krzyszto−
fa Kraski
z Przemyśla. Model zawiera tyl−
ko trzy układy scalone (2 x 4017, 4093).
Projekt zostaje skierowany do Pracowni
Konstrukcyjnej. Jeśli potwierdzi swą przy−
datność, pojawi się jako projekt E−2000,
a Autor otrzyma honorarium. W związku
z tym Krzysztof nie otrzyma nagrody, a je−
dynie 7 punktów.
Fot. 6 Kostka Wojciecha Macka
Fot. 7 Projekt Dariusza Knulla
Fot. 5 Model 2 Marcina Wiązani
Układy
mikroprocesorowe
Mariusz Hejto
z Łowiczówka jest zwo−
lennikiem wykorzystania mikroprocesora
89C1051 i typowego sterownika i wyświe−
tlacza LCD. Przysłał wydruk krótkiego li−
stingu, który trafił na stronę internetową
EdW (
Hejto.gif
). W liście pisze, że wykonał
układ na płytce prototypowej.
12−letni
Jakub Kallas
z Gdyni przysłał
program napisany pod BASCOM−em, który
był testowany na płytce prototypowej we−
dług schematów z
rysunku 8
. Warto zwrócić
uwagę, że ten sam program nadaje się do wy−
świetlaczy LED i LCD, bo najpierw testuje
stan portu P3.0, a potem działa zależnie od
zastosowanego wyświetlacza. Przycisk S1
pozwala sprawdzić jaką kostką gramy, S2
pozwala dowolnie ustawić liczbę oczek, S3
zatwierdza zmiany. Program i schemat są na
stronie internetowej jako
Kallas.zip
.
13−letni
Jakub Jagiełło
z Gorzowa
Wlkp. ma podobną propozycję. Jego pro−
gram i schemat też trafiły do Internetu (
Ja−
giello.zip
). 14−letni
Piotr Romysz
z Kosza−
lina przysłał pomysł wykorzystania genera−
tora o malejącej częstotliwści z kostką
LM331 (
Romysz.zip
). Wspomniany już Sła−
womir Orkisz z Kuślina przysłał także kilka
schematów ideowych układów z różnymi
mikroprocesorami.
Pierwszy raz wziął udział wSzkole znacz−
nie starszy
Jerzy Klaczak
z Katowic. Jego
testowane na symulatorze BASCOM−a pro−
gramy też można ściągnąć z naszej strony in−
ternetowej (
Klaczak.zip
).
Marcin Saj
z Nowej Sarzyny, też biorący
udział w Szkole po raz pierwszy, przysłał
Układy
z kostkami 4017
Kolejna grupa rozwiązań zawiera kostki
4017, a co za tym idzie, wyświetlacze zawie−
rające pojedyncze diody a nie wskaźniki 7−
segmentowe. Już to wskazuje, że układy ta−
kie mogą być proste i tanie. Przy analizie
układów warto zwrócić uwagę, jak ich auto−
rzy radzili sobie z problemem zera.
Bartłomiej Sędek
z Bud Barcząckich
przysłał najpierw prosty schemat kostki 10−
ściennej z układami 555 i 4017, a potem
układ kostki 100−ściennej. Oba układy nale−
żałoby jeszcze dopracować, bo zawierają
usterki i nie do końca spełniają warunki za−
dania. Serdecznie zachęcam do bliższego
przestudiowania katalogu i zapoznania się
z właściwościami kostek CMOS, w tym licz−
ników 4017.
Młody
Paweł Szwarc
z Poznania propo−
nuje prosty układ z jednym licznikiem 4017,
przy czym jako generator pracuje kostka
LM331, będąca tu generatorem o płynnie
zmniejszającej się częstotliwości. To cieka−
wy pomysł, a jedno z następnych zadań
Szkoły będzie polegać na zaprojektowaniu
podobnego układu.
15−letni
Fabian Niemiec
z Krzepic przy−
słał schemat z dwiema kostkami 4017 i 20
LED−ami (
Niemiec.gif
). Bardziej rozbudo−
Fot. 8 Kostka Przemysława Korpasa
Fot. 9 Model Krzysztofa Kraski
Elektronika dla Wszystkich
33
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki

: 2015 05 FLUGZEUG CLASSIC, FLUGZEUG CLASSIC - 2015

: 2.05 Ancient Aliens - Aliens and the Third Reich, Ancient Aliens